Bu yazımda oracle’ın açılıp-kapanma yöntemlerini anlatmaya çalışacağım gerçi Oracle kullanan database’ler çok sık açılıp kapanmazlar bunun sebebide zaten Oracle kullanacak büyüklükte olana databaseler genellikle 24 saat açıktır ama gene de istisnai durumlar vardır ve Oracle’ı açılıp-kapanmak isteyebiliriz bunun çeşitli kullanım şekilleri vardır.
Öncelikle belirtmem gerekir ki Oracle’ı her isteyen kullanıcı açıp kapatamaz Oracle’ı açıp kapatmak için SYSDBA veya SYSOPER ayrıcalıklarına sahip olmamız gerekir.

ORACLE BAŞLATMA YÖNTEMLERİ

Oracle’ı farklı şekillerde başlatma yöntemleri bulunmaktadır. Bu yazıda, bunların hangileri olduğunu ve hangi amaçla kullanıldığını anlatmaya çalışagım.

1.STARTUP NOMOUNT

Veritabanımızı STARTUP NOMOUNT ile açtığımızda, Parametre(Pfile-SPfile) dosyalarını okur ve database’in hangi parametrelerle ve boyutlarla açılması gerektiğini bulur ve database’i çalıştırır.Trace ve alert (arşiv) dosyalarını açar.

STARTUP NOMOUNT ;

Startup Nomount

Bu kullanım recover modda kullanım için veya parametre değişiklikleri için kullanılır.Bu kullanım genellikle  veritabanı veya controlfile dosyalarını yaratırken kullanılır .
NOMOUNT konumunda erişilebilen dinamik performans görünümleri ;

V$PARAMETER Başlangıç parametresi hakkında bilgi içerir
V$SGA SGA üzerine özet bilgi içerir
V$OPTION Oracle Server ile kurulan seçenekleri listeler
V$PROCESS Aktif haldeki işlemler hakkında bilgi içerir
V$SESSION O anki oturum bilgisini listeler
V$VERSION Sürüm numarası ve bileşenleri listeler
V$INSTANCE O anki instance’ın durumunu görüntüler

2.STARTUP MOUNT

Veritabanı STARTUP MOUNT mod ile açılırsa önce ilk aşamada çalışan NOMOUNT sayesinde çalışmış olan INSTANCE ile veritabanı ilişkilendirilir, sonra parametre dosyalarında belirtilen controlfile’ler okunur ve datafile’lerin ,redo log dosyalarının isimlerini ve durumlarını elde eder. Ama datafile’leri ve redo log dosyalarını MOUNT modda çalıştırmaz(açmaz).
Bu kullanımda veritabanı henüz açılmamıştır.Ancak fixed tablo ve view’ler için sorgu yapılabilir.Bu kullanımı da ;

  • Veri dosyalarının isimlerinin değiştirilmesi
  • Redo log arşivleme seçeneklerinin değiştirilmesi
  • Veritabanının yedeğinin alınması  gibi seçenekler için kullanılır.

NOT : STARTUP NOMOUNT’dan STARTUP MOUNT’a geçmek için kullanılan sorgu ;

ALTER DATABASE MOUNT ;

Startup Mount2

NOT : İlk başta startup nomount açmadan direk mount modu açmak istersek gerekli sorgu ;

STARTUP MOUNT ;

Mount moda böyle geçersek açılırken kendisi kendi içinde ilk başta NOMOUNT moda geçer ondan sonra MOUNT moda geçer.
Startup Mount

MOUNT konumunda erişilebilen dinamik performans görünümleri ;

V$PARAMETER Başlangıç parametresi hakkında bilgi içerir
V$SGA SGA üzerine özet bilgi içerir
V$OPTION Oracle Server ile kurulan seçenekleri listeler
V$PROCESS Aktif haldeki işlemler hakkında bilgi içerir
V$SESSION O anki oturum bilgisini listeler
V$VERSION Sürüm numarası ve bileşenleri listeler
V$INSTANCE O anki instance’ın durumunu görüntüler
V$THREAD Bağ bilgisini içerir (Örneğin redo log grupları)
V$CONTROLFILE Kontrol dosyalarının isimlerini listeler (NOMOUNT konumunda da  kullanılabilmesine rağmen, hiç satır döndürmez)
V$DATABASE Veritabanı bilgisini içerir
V$DATAFILE Kontrol dosyasından veri dosyası bilgisini içerir
V$DATAFILE_HEADER Kontrol dosyasından veri dosyası başlığı bilgisini görüntüler
V$LOGFILE Online redo log dosyaları hakkında bilgi içerir

3.STARTUP

Veritabanı normal olarak çalışır.Datafile’ler ve redo log dosyaları açılır.Tüm kullanıcılar artık veritabanına bağlanabilir.
NOT : STARTUP MOUNT’dan STARTUP‘a geçmek için kullanılan sorgu ;

ALTER DATABASE OPEN ;

Startup1
NOT : İlk başta startup mount modda açmadan direk startup modda açmak istersek gerekli sorgu ;

STARTUP ;

STARTUP moda böyle geçersek açılırken kendisi kendi içinde ilk başta NOMOUNT moda geçer, sonra MOUNT moda geçer, ondan sonra STARTUP moda geçer.

Startup

4.RESTRICT MOD

Veritabanı standart mode’da olduğu gibi açılacaktır. Ancak restrict parametresi verildiği için sadece ayrıcalıklı kullanıcılar sisteme giriş yapabilir.Bu ayrıcalıklı kullanıcılar SYS ve SYSTEM gibi özel kullanıcılarla birlikte DBA rolündeki kullanıcılar, restricted session hakkına sahiptir.
NOT : Restrict modla veritabanımızı açmak istediğimizde 3 farklı açılış şekli vardır.Bunlar ;

  • STARTUP NOMOUNT RESTRICT
  • STARTUP MOUNT RESTRICT
  • STARTUP RESTRICT

NOT : Database’imizde hangi kullanıcıların restricted session hakkına sahip olduğunu görmek istersek aşağıdaki sorguyu çalıştırırız.

SELECT b.grantee, a.grantee || ‘(Role)’ AS granted
FROM dba_sys_privs a, dba_role_privs b
WHERE a.privilege = ‘RESTRICTED SESSION’
AND a.grantee = b.granted_role
UNION
SELECT b.username, ‘User (Direct)’
FROM dba_sys_privs a, dba_users b
WHERE a.privilege = ‘RESTRICTED SESSION’
AND a.grantee = b.username;

Startup Restrict

NOT : Bir kullanıcının restricted mode’da bağlanabilmesi için ona hak verilmesi gerekir.
Hak vermek için ;

GRANT RESTRICTED SESSION TO mustafa;

Mustafa kullanıcısına restricted session hakkı verilmiştir.
Hak almak  için ;

REVOKE RESTRICTED SESSION FROM mustafa;

Mustafa kullanıcısından restricted session hakkı alınmıştır
NOT : Database’i kapatmadan restricted mode’a  geçmek istersek kullanacağımız sorgu ;

ALTER SYSTEM ENABLE RESTRICTED SESSION;

Bu komutla birlikte veritabanı kapatılmadan, bundan sonraki yetkisiz kullanıcıların girişi engellenir.
Fakat sistemde bulunan yetkisiz kullanıcılar atılmaz.
NOT : Eğer restricted session’i kaldırıp, oturumu normal hâle getirmek isterseniz aşağıdaki ifadeyi
çalıştırmanız gerekir. Sonrasında kullanıcılar normal bir şekilde giriş yapabilirler.

ALTER SYSTEM DISABLE RESTRICTED SESSION;

5.STARTUP FORCE

Geçici bir süre için database-i zorla açar. Database çöktüğü durumlarda başvurulacak yöntemlerden bir tanesidir.

6. STARTUP UPGRADE

Database upgrade edildikten sonraki ilk açılışta kullanılması tavsiye edilen komuttur.

ORACLE KAPATMA YÖNTEMLERİ

Oracle’ın kapatılması da açılışında olduğu gibi üç aşamada gerçekleşir.ilk önce veritabanı kapatılır,daha sonra inctance bağlantısı kesilir,son olarak da instance kapatılır.
Oracle kapanma komutları ;

1.SHUTDOWN NORMAL veya SHUTDOWN

Oracle ‘a bağlı tüm kullanıcıların bağlantılarını kesmesi beklenir, Kullanıcı sistemde olduğu sürece,
veritabanı açık kalacaktır.Bu sırada yeni kullanıcıların bağlanmasına izin vermez.Normal bir kapatma yapıldığında,veritabanında yapılan bütün değişiklikler datafile’lara yazılır.Az kullanılan bir kapatma yöntemidir sebebi de kapatma işleminin ne kadar süreceğinin belli olmamasıdır.
Oracle Shutdown

2.SHUTDOWN IMMEDIATE

Tüm kullanıcıların baglantıları kesilir.Bu sırada yeni kullanıcı bağlantılarına izin vermez.COMMIT işlemi yapılmamış kayıtları geri alır. Shutdown normal’de olduğu gibi datafile’lara veriler yazılır.. Veritabanı güvenle,temiz ve hızlı olarak kapatıldığından sık kullanılan kapatma yöntemlerindendir.

3.SHUTDOWN TRANSACTIONAL

Kullanıcıların son işlerini COMMIT ya da ROLLBACK işlemleri ile tamamlaması beklenir, kullanıcılar COMMIT ettikten sonra da veritabanından atılırlar.Yeni kullanıcılara ve yeni girişlere izin vermez.Bu komut SHUTDOWN NORMAL ile SHUTDOWN IMMEDIATE arasında düşünebiliriz.Bu kapatma şeklide Oracle da sık kullanılan yöntemlerdendir.

4.SHUTDOWN ABORT

Tüm işleri sonlandırır.Kullanıcı bağlantılarını keser ve en hızlı şekilde veritabanını kapatır.Veritabanı bir sonra ki STARTUP ‘da olmak üzere ROLLBACK yapar.Bu kullanım Oracle tekrar açıldıgında kurtarma işlemi yapılmasını gerektirir.

Yazar : Mustafa Bektaş Tepe
Java && Oracle

Loading